Is cannabis het nieuwe superfood?
Cannabis doet denken aan hasj en wiet. Maar de legale variant ervan is gezond en voedzaam. Toch blijft het in ons land een juridische uitdaging om het te kweken en in voeding te verwerken.
Het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV) maakte kennelijk geen bezwaar tegen het nieuwe cannabisbrood van Le Pain Quotidien dat vorig jaar op de markt kwam. Dat was enkele jaren geleden wel anders, toen de Brusselse bakker Charly Löwy als eerste met cannabisbrood uitpakte: het werd meteen van de markt gehaald. Er kwam heel wat uitleg en een officieel certificaat aan te pas om het FAVV ervan te overtuigen dat het om de legale variant van cannabis ging: geen verslavend roesmiddel, wel het gezonde en voedzame zaad van een plant uit dezelfde familie.
"Vergelijk het met champignons", zegt Tanguy du Monceau, een Waalse ondernemer die legale cannabis kweekt. "Niemand maakt een probleem van witte Parijse champignons, terwijl er toch ook hallucinogene champignons bestaan? Hetzelfde geldt voor cannabis: er is een variant van deze plant die een roes veroorzaakt, maar ook een variant die dat niet doet. Al behoren beide tot dezelfde plantenfamilie. Eeuwenlang was dit trouwens de meest geteelde plant in Europa, niet alleen voor voeding maar ook voor textiel. Na de Tweede Wereldoorlog kwamen er echter synthetische vezels op de markt, die de natuurlijke cannabisvezels verdrongen. In combinatie met de associatie met hasj, zorgde dat ervoor dat cannabis in de verdomhoek raakte."
"Tot op de dag van vandaag staat de overheid argwanend tegenover cannabis door de verwarring tussen de legale en illegale variant", zegt Francesco Mirizzi van de European Industrial Hemp Association. "Vandaar dat wij in de benaming van onze overkoepelende belangenvereniging niet de term cannabis, maar hennep gebruiken. Om het onderscheid duidelijk te maken."
La Pain Quotidien koos voor haar brood de benaming cannabis-hennepbrood. "Alleen de term cannabis zou verkeerde ideeën kunnen oproepen", legt CEO Annick Van Overstraeten uit. "Anderzijds weet niet iedereen waar hennep voor staat. Vandaar de beslissing om de twee termen te combineren."
"Zo zie je maar hoe voorzichtig we te werk moeten gaan", zegt Caroline Dohogne, kwaliteitsmanager van Le Pain Quotidien. "Wettelijk gezien is het in ons land immers verboden om cannabis of hennep te gebruiken in voeding. Behalve als je een derogatie krijgt van de FOD Volksgezondheid, onder de vorm van een analysecertificaat dat garandeert dat je onder het wettelijk toegestane THC-gehalte blijft."
THC staat voor TetraHydroCannabinol, de stof in cannabis die de roes veroorzaakt. Dat gehalte moet in België onder de drempel van 3 milligram per kilogram liggen voor producten op basis van hennep. Dan is het legaal.
"Vroeger moest je proactief bewijzen dat je onder die drempel bleef", zegt Dohogne, "maar sinds januari van dit jaar is de wet versoepeld en hoef je dat niet meer te doen. Je moet het certificaat nog wel hebben, voor het geval de FAVV je komt controleren. Ik heb in elk geval uitvoerig overlegd met beide overheidsinstellingen alvorens dit brood op de markt te brengen, omdat ik niets aan het toeval wou overlaten. En omdat ik merkte dat dit voor de overheid nog altijd uiterst gevoelige materie is."
"Nochtans heeft legale cannabis veel positieve effecten", benadrukt du Monceau. "Voor onze gezondheid, omdat het veel mineralen, vitamine E, Omega 3 en 6, vezels, caroteen, magnesiuim en essentiële aminozuren bevat. Maar ook voor het milieu. Zo is de hele plant bruikbaar, zowel de zaden, de bladeren als de stelen, zodat er geen afval overblijft. De teelt ervan maakt de bodem gezond omdat ze geen chemische bestrijdingsmiddelen nodig heeft. Ze vereist geen extra water. En ze haalt CO2 uit de lucht: tot 15 ton per hectare."
Voorlopig is cannabis of hennep het best gekend in voeding, onder meer in brood, bier, boter, olie, thee en chocolade. Je kan het gepelde en gemalen zaad ook gewoon kopen om in muesli, yoghurt, smoothies of slaatjes te verwerken. Voorstanders spreken al van het nieuwe "superfood", vergelijkbaar met chia- en lijnzaad. Maar om het te produceren en te verkopen, moet je dus een uitzondering op het wettelijke verbod krijgen.
Van hennep worden ook verzorgingsproducten gemaakt. De robuuste vezels worden gebruikt voor kleding en textiel. Hennep is een alternatief voor hout in de papierindustrie. Er kan biologisch afbreekbaar plastic mee gemaakt worden, wat het plasticprobleem in ons milieu kan oplossen. Zelfs in de bouw kent men het onder de vorm van isolatiemateriaal en zelfs van zogenaamd "hennepbeton". En je zou hennep zelfs kunnen gebruiken als CO2-neutrale brandstof voor auto's. "Hennepolie werd in vroegere tijden gebruikt om lampen te doen branden", weet Mirizzi.
Du Monceau maakt zich sterk dat hennep de enige plant is die alle basishoeften van de mens kan dekken: wonen, slapen, kleden, eten en je verzorgen. "En dat allemaal op een milieuvriendelijke manier."
